الگوي توزيع فضايي جمعيت در كشورهاي كمتر توسعه يافته نشان از عدم تعادل در شبكه استقرار جمعيت و بهره‌وري از منابع و امكانات سرزمين دارد.
در دهه‌هاي اخير اين عدم تعادل‌ها شدت بيشتري نيز يافته است.كشورهاي مختلف هر يك متناسب با شرايط خود راه‌حل‌هايي را در جهت رفع آن برگزيده‌اند و به دنبال دستورالعمل‌هايي براي توسعه آتي خود هستند.
اما آنچه اهميت دارد اين است كه تدوين برنامه‌هايي با هدف بهبود و ارتقاي شرايط كمي و كيفي سرزمين اغلب با كاميابي‌هاي مورد نظر برنامه‌ريزان مواجه نمي‌شود.
اين قسمتي از پيشگفتار كتاب «شهرهاي مياني و نقش آنها در چارچوب توسعه ملي» است كه به قلم دكتر حميده امكچي نوشته و توسط مركز مطالعات و تحقيقات شهرسازي و معماري ايران منتشر شده است.
دكتر امكچي در قسمت ديگري از پيشگفتار كتابش، لزوم نوشتن چنين اثري را مروري بر زمينه‌هاي تئوريك موجود و مباني نظري توجه و گرايش به شهرهاي متوسط يا ميان مقياس در جهان بيان داشته و سعي كرده از تجربيات كشورهاي مختلف در دست يافتن به توزيع موزون جمعيت و تقويت شهرهاي مياني در نظام شهريشان بهره‌گيري كند.
محمد تقي حسيني، مديرعامل مركز مطالعات و تحقيقات شهرسازي و معماري ايران نيز در متني كه در اول كتاب آورده است، خاطر نشان كرده: ... موضوع «شهرهاي مياني و جايگاه آن در چارچوب توسعه ملي»، در آغاز دهه 1370 به عنوان يكي از مباحث مهم در خصوص تدوين ديدگاه‌هاي نظري براي ساماندهي شبكه سكونتگاهي ايران انتخاب شد و توسط همكارمان سركار خانم مهندس حميده امكچي تدوين و منتشر گرديد.
اكنون پس از گذشت يك دهه و با توجه به استقبالي كه از اين مقوله از سوي دست‌اندركاران، مراكز پژوهشي و حرفه‌اي و به ويژه حوزه‌هاي دانشگاهي به عمل آمده، مركز مطالعات بر آن شده تا جستار ياد شده را پس از ويرايش و تجديد نظر كلي، به صورت كتابي كه اكنون در دست شما است، منتشر نمايد.
اميد است مجموعه تلاش‌هايي كه براي انتشار توليدهاي علمي اين مركز صورت مي‌پذيرد، موجب ارتقاي نسبي دانش عمومي شهرسازي و برنامه‌ريزي منطقه‌اي و گامي مثبت و موثر در راه توسعه و تعالي كشور در ابعاد مختلف شود.
از سوي ديگر، راهنمايي‌ها و رهنمودهاي استادان، كارشناسان، محققان و پژوهشگران ارجمند، به رفع كاستي‌ها و پربارتر شدن اين فعاليت‌ها بينجامد ....
كتاب حاضر در 150 صفحه و با قيمت 1400 تومان در سال 83 به چاپ رسيده است و شامل دو فصل مي‌باشد.
در فصل اول، نظريه‌هاي توسعه فضايي و مساله اندازه شهر مورد بررسي قرار گرفته است. از جمله اين نظريه‌ها، نظريه ناپيوستگي، نظريه توزيع متوازن جمعيت و ... را مي‌توان نام برد.
در فصل آخر كتاب نيز سير تحول مباحث مربوط به شهرهاي مياني در جهان مورد توجه و بررسي قرار گرفته است كه شامل كشورهاي اروپايي، آسيايي، آمريكايي و حتي آفريقايي مي‌شود.
